Akbelen'de Sökülen Zeytinler için Soru Önergesi

7554 no’lu torba yasayla, enerji-maden şirketlerine sağlanan ayrıcalıklara ilişkin Türkiye İşçi Partisi Milletvekili Ahmet Şık, TBMM’de Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya soru önergesi verdi.

Ağustosta iktidar bloğunun oylarıyla yasalaşan 7554 sayılı torba yasa içinde, enerji ve maden şirketlerine köylünün ekili-dikili alanlarına el koymaya varıncaya kadar ayrıcalıklar tanınıyor. Torba yasada üstelik enerji ve maden şirketleri lehine bu toprak işgalinin nerelerden başlatılacağına dair haritalar ve koordinatlar da paylaşılmıştı. Paylaşılan koordinatların Milas ve Yatağan bölgesinde, termik santral ve bunlara kömür sağlayan şirketlere kıyak sağlamak için olduğu da ortaya dökülmüştü. Nitekim Limak-İçtaş ortaklığına ait Yeniköy Termik Santraline kömür sağlamak için önce Akbelen Ormanı dahil birçok ormanlara göz koyan maden şirketi, son olarak geçtiğimiz günlerde de köylülere ait zeytinliklerden zeytin ağaçlarını sökmüş ve başka yerlere taşıyacağını açıklamıştı. Şahıslara ait zeytinliklerde, zeytinlerin sökümü için muhtarlar görevlendirilmiş, işbirlikçi kimi uzmanlardan da zeytinlerin sökülebileceğine dair sözde uzman görüşleri alınmıştı.

Akbelen Ormanını kestirmemek için uzun süre direnen Akbelen köylüleri, muhtarları ile birlikte zeytinliklerinin söküldüğüne dair şikayetlerde bulunmuş, bu sökümlere karşı çıkmaya çalışmış. Ancak şirketin şikayeti ile köylüler bir de gözaltına alınmışlardı. Bölgede ekim dikim yapan köylülerin endişeli bekleyişleri sürüyor.

TİP Milletvekili Ahmet Şık dün (23.09.25) Tarım ve Orman Bakanlığına verdiği soru önergesinde 16 soru sordu:

1. Hukuki süreçler devam ederken gerçekleşen kesim ve söküm işlemlerinde nasıl bir kamusal yarar oluşmaktadır?
2. Bakanlığınız, zeytinliklerin tarımsal, ekolojik ve kültürel faydalarını gözeterek, kömür madeni genişlemesiyle elde edilecek geçici enerji faydasının zeytinliklerin sağladığı kalıcı kamu yararına üstün tutulmasını hangi gerekçeyle meşru görmektedir?
3. 7554 sayılı Kanuna ilişkin Danıştay’daki iptal davası sürerken yapılan söküm İşlemleri hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmakta mıdır?
4. Bölge halkına ve yerel idarelere kesim yapılacağı önceden bildirilmiş midir? Bildirilmediyse gerekçesi nedir?
5. Zeytin ağaçlarını taşıma işlemi için gerekli izinler verilmiş midir?
6. Taşınması mümkün olmayan zeytin ağaçları için Maden Kanunu’nun Geçici 45. Maddesi gereği nerede ve ne kadarlık yeni zeytin sahası tesis edilmiştir?
7. Ağaçların taşınacağı alanın mülkiyeti kime aittir?
8. Söküm yapılan alanın koordinatları ve mülkiyet durumu nedir?
9. Şu ana kadar kaç zeytin ağacı sökülmüştür?
10. Sökülen ağaçlar nereye taşınmıştır, nasıl bir işlem uygulanmaktadır?
11. Sökülen ağaçlara ilişkin bir işaretleme, kayıt veya dokümantasyon yapılmış midir?
12. Şirketin söküm için görevlendirdiği heyete ilişkin sözleşme detayları, çalışanların ücretleri ve söküm öncesi/sonrası raporlar Bakanlığınıza ulaşmış midir?
13. Zeytin ağaçlarının kesilmesi/sökülmesi nedeniyle kaybedilen tarımsal üretim, karbon yutak kapasitesi ve kültürel değerler için Bakanlığınızca bir kamu zararı hesaplaması yapılmış mıdır?
14. 3573 Sayılı Zeytincilik Kanunu, Anayasa, ilgili mevzuatlar ile Türkiye’nin taraf olduğu Paris Anlaşması ve iklim politikaları dikkate alındığında zeytinliklerin madencilik için yok edilmesi hukuka aykırılık teşkil etmekte midir?
15. Kömür madeni genişlemesi için zeytinlik dışında alternatif alanlar değerlendirilmiş midir? Değerlendirilmediyse gerekçesi nedir?
16. Türkiye’nin toplam kömür üretim ve elektrik arz güvenliği dikkate alındığında, Milas’taki zeytinliklerin sökülmesi ülke enerji ihtiyacına ne kadar katkı sağlayacaktır?

Bu soru önergesinden başka yurdun çeşitli yerlerinden bu yasaya ve etkilerine ilişkin  birçok tepkiler de gelmekte. Geçen hafta torba yasayı, iktidar dışında kalan farklı siyasi partilerden 260 muhalif vekil, iptali için Anayasa Mahkemesine de başvuruda bulunmuş ve Ankara’da kalabalık bir basın açıklaması yapılmıştı.

28 Eylül’de de Muğla’da emek, ekoloji, kadın, gençlik ve hak savunucusu örgütler, muhalif siyasi partilerle birlikte yasaya karşı Toprağımızı Vermiyoruz, Temel Haklarımızdan Vazgeçmiyoruz Mitingi yapacak. Bu mitingle ilk kez hemen herkesimi kapsayan bu kadar kalabalık bir çağrıcı grubuyla çağrıya çıkıldı ve aralarında ana muhalefet partisi CHP genel başkanı Özgür Özel olmak üzere, birçok siyasi örgüt lideri özel önem veriyor ve mitinge en üst düzeyde katılacağına dair örgütlerden arka arkaya açıklamalar da geliyor…

TİP Vekili Ahmet Şık'ın hazırladığı detaylı soru önergesi de konuya ilişkin önemli tepkilerden biri...

kaynak bkz: X'te TİP Ekoloji: "İstanbul Milletvekilimiz Ahmet Şık, Akbelen Ormanı'nda zeytinliklere göz diken YK Enerji'nin zeytin söküm/kesim saldırganlığını TBMM gündemine taşıyarak konu hakkında Soru Önergesi verdi. https://t.co/EaTxlWUHd4" / X